در حال حاضر استفاده از wi-fi یکی از را‌ه‌های ارتباط با جهان است و این راه ارتباطی موجب آرامش و آسایش ما می‌شود و می‌توانیم در حالی که در رختخواب هستیم، در Netflix فیلم ببینیم و خوش بگذرانیم و در هر زمان و مکانی که هستیم، کارهایمان را انجام دهیم. متأسفانه تشخیص عللی که موجب کاهش سرعت وای‌فای می‌شوند، همیشه آسان نیست. یک عامل ناشناخته به طور بالقوه می‌تواند موجب نصف شدن سرعت وای‌فای شود. بنابراین، این نکته مهم است که بدانید، موقع بروز مشکلات این چنینی باید به دنبال چه چیزی بگردید.

وای‌فای برای انتقال اطلاعات از دو فرکانس رادیویی استفاده می‌کند. ۲.۴ گیگاهرتز (در استاندارد قدیمی) و ۵ گیگاهرتز (در استاندارد جدید). اغلب روتر‌های مدرن می‌توانند بین این دو فرکانس سوئیچ شوند و روترهای هوشمند می‌توانند بهترین فرکانس را برای شما انتخاب کنند. در این فرکانس‌ها، کانال‌های مختلفی وجود دارند. ۱۴ کانال از این کانال‌ها دارای فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز و ۳۰ کانال دیگر، دارای فرکانس ۵ گیگاهرتز هستند. این‌ها اصولی هستند که wi-fi بر طبق آن کار می‌کند.

با دانستن این اصول می‌توانیم برخی از دلایل پشت پرده‌ را که موجب کاهش سرعت wifi می‌شوند، شناسایی کنیم و بهترین راه حل را برای آن‌ها بیابیم.

۱- محل قرار گرفتن روتر:

اغلب مردم اهمیت قرار دادن روتر در مکان مناسب را دست کم می‌گیرند. شاید یک جابه‌جایی کوچک در موقعیت روتر، موجب تغییر و تحولات بسیاری در سرعت وای‌فای شود.

افزایش ارتفاع در مقایسه با کاهش ارتفاع:

اگر شما هم مثل اکثر افراد، احتمالا جعبه روتر جدیدتان را هنوز باز نکرده‌اید،‌ آن‌را نزدیک یک پریز قرار داده و به برق متصل کرده‌اید و آن را به آسانی در گوشه‌ای مثل تاقچه، میز یا حتی زمین رها کرده‌اید، باید به این نکته توجه داشته باشید، ارتفاعی که روتر از سطح زمین دارد موجب تفاوت در قدرت سیگنال وای‌فای می‌شود. این بدین معنی است که اگر شما روتر خود را روی زمین یا پشت اشیاء دیگر رها کرده‌اید، این کار معمولا موجب عملکرد ضعیف‌تر آن می‌شود. در عوض اگر روتر را در بلندترین جای ممکن قرار دهید، این کار علاوه بر افزایش برد امواج رادیویی، از تداخل سایر امواج با روتر نیز جلوگیری می‌کند.

بتن و فلزات:

موادی مانند بتن و فلز، موجب مسدود شدن امواج وای‌فای می‌شوند، البته سایر اشیاء که از مواد دیگر ساخته شده‌اند نیز می‌توانند راه امواج وایرلس با عملکرد بالا را مسدود کنند. بنابراین مطمئن شوید که روتر شما توسط هیچ شئ احاطه نشده باشد، بخصوص وسایل الکترونیکی. به علاوه از قرار دادن روتر  در زیرزمین، پرهیز کنید چون در ساختمان این چنین مکان‌هایی از بتن استفاده شده است و این امر نفوذ سیگنال‌های وای‌فای را تقریبا غیر ممکن می‌کند.

فاصله از روتر:

هرچه از روتر بیشتر فاصله بگیرید، سیگنال‌های وای فای، ضعیف‌تر می‌شوند. بنابراین، بهترین مکان برای قرار دادن روتر، نزدیکترین جای ممکن به وسایل شماست، اما این روش هنگامی کاربرد دارد که یک مکان ویژه برای استفاده از دستگاه‌های خود داشته باشید.

به عبارت دیگر شما باید روتر خود را در جایی نزدیک به مرکز خانه قرار دهید. چون، امواج وای‌فای در ۳۶۰ درجه پخش می‌شوند، و از قرار دادن آن در انتهای خانه بپرهیزید. به هر حال اگر روترتان ضعیف است یا خانه بزرگ است، ممکن است نیاز به افزایش طیف امواج وای‌فای با استفاده از یک تقویت کننده یا تکرار‌گر داشته باشید. این دستگاه‌های کمکی به روتر متصل می‌شوند و با تکرار امواج موجب افزایش برد امواج وای‌فای می‌شوند.

۲- تداخل امواج وایرلس و نویز:

شاید تا کنون توجه نکرده باشید اما سیگنال‌های بی‌سیم، پیرامون شما وجود دارند و شما را احاطه کرده‌اند. حتما می‌پرسید از کجا؟ دستگاه‌های الکترنیکی، روتر وای‌فای، ماهواره‌ها، برج‌های مخابراتی و غیره.

ریچارد ویجن، تحلیل‌گر اطلاعات، نرم افزاری با نام The Architecture of Radio طراحی کرده که روی ios و اندروید قابل نصب و اجرا است. این نرم‌افزار اطلاعاتی را که توسط ماهواره‌ها و برج‌های مخابراتی و با استفاده از وای‌فای ارسال می‌شوند را دریافت و نقشه‌ای از تمامی سیگنال‌های قابل مشاهده پیرامون شما ایجاد می‌کند. من از این نرم‌افزار ا‌ستفاده کردم و شما می‌توانید نتیجه‌ی بدست آمده را در تصویر بالا مشاهده کنید.

به علاوه با این‌که امواج وای‌فای در فرکانس‌های متفاوت با دستگاه‌های دیگر قرار دارند، وجود نویز رادیویی، هنوز هم می‌تواند تداخل ایجاد کند. بعضی از علل شایع و قابل توجه این تداخلات عبارتند از:

مایکروویوها:

آیا می‌دانستید که مایکروویوها می‌توانند روی شبکه‌ی وای‌فای، تاثیر گذاشته و تداخل ایجاد کنند؟ به خصوص روی روترهای قدیمی‌تر. چون مایکروویوها در فرکانس ۲.۴۵ گیگاهرتز کار می‌کنند که فوق‌العاده به فرکانس امواج وای‌فای یعنی ۲.۴ گیگاهرتز نزدیک است. خصوصا امواج وای‌فای کانال ۲.۴ گیگاهرتز، که بین ۲.۴۱۲ گیگاهرتز و ۲.۴۷۲ گیگاهرتز منتشر می‌شوند. بنابراین مواقعی وجود دارد که فرکانس مایکروویو می‌تواند با فرکانس وای‌فای هم‌پوشانی داشته باشد و وقتی این اتفاق می‌افتد، داده‌های منتقل شده، با اختلال مواجه می‌شوند.

اغلب مایکروویوها دارای محافظی هستند که به خوبی از آن‌ها در برابر فرکانس‌های خارجی، محافظت می‌کنند. اما اگر دارای محافظ معیوب و ضعیف باشند، می‌توانند موجب ایجاد این اختلالات شوند.

دستگاه‌های بلوتوثی:

این اختلال وقتی رخ می‌دهد که گونه‌ای دیگر از ارتباطات بی‌سیم (بلوتوث) در فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز اتفاق می‌افتد.

به صورت تئوری، دستگاهی که به درستی طراحی شده باشد باید به گونه‌ای عمل کند که مانع از ایجاد تداخل شود. به علاوه، به منظور جلوگیری از برخورد فرکانس، تولیدکنندگان دستگاه‌های بلوتوثی با استفاده از تغییر فرکانس، آن هم به صورت تصادفی و جابه‌جایی بین کانال‌های مختلف، و تغییر آن تا ۱۶۰۰ بار در ثانیه، مانع از ایجاد تداخل بین امواج می‌شوند.

دستگاه‌های بلوتوثی جدیدتر ممکن است توانایی شناسایی کانال‌های بد یا در حال استفاده را داشته باشند و از استفاده از آن‌ها اجتناب کنند.

با این حال تداخل سیگنالی می‌تواند اتفاق بیفتد. بنابراین سعی کنید روتر را از دستگاه‌هایی که دارای بلوتوث هستند، دور کنید (‌یا آن‌ها را خاموش کنید) تا ببینید آیا وجود این دستگا‌ها علت بروز مشکل کندی سرعت وای‌فای است یا خیر. به خصوص اگر آن‌ها از دستگاه‌های قدیمی بلوتوثی هستند.

چراغ‌های کریسمس:

شاید خنده‌دار باشد، اما چراغ‌های کریسمس (یا چراغ‌های رنگی و تزیینی) می‌توانند به صورت غیر مستقیم در کاهش سرعت وای‌فای نقش داشته باشند آن‌ هم به این علت که این چراغ‌ها از خود یک میدان مغناطیسی منتشر می‌کنند که با باند وای‌فای شما تداخل پیدا می‌کند. این حالت زمانی بدتر می‌شود که لامپ‌ها به صورت چشمک‌ زن باشند.

به علاوه لامپ‌های LED نیز برای شما مشکل ایجاد می‌کنند چون در برخی از آن‌ها چیپ‌هایی تعبیه شده که برای ‌آن‌ها امکان چشمک زدن را فراهم می‌کند و همین چیپ‌ها موجب تداخل الکترومغناطیسی می‌شوند. در واقع همه‌ی لامپ‌ها با ایجاد و انتشار میدان الکترومغناطیس، موجب اختلال می‌شوند که در حقیقت در اکثر موارد بسیار ناچیز و قابل چشم‌پوشی هستند. به هر حال باید روتر خود را از لامپ‌های این چنینی، دور نگه دارید.

۳- همسایگان شما:

حقیقت دنیای مدرن این است که هر خانواده‌ای برای خود یک شبکه وای‌فای دارد و این خود می‌تواند موجب تداخل کانال‌ها شود.

این عامل می‌تواند تاحدودی در خانه مشکل‌ساز باشد. به خصوص در مجتمع‌های مسکونی و آپارتمان‌هایی که روتر‌های متعدد، با فاصله‌ی کوتاه نسبت به هم قرار گرفته‌اند. تداخل کانال‌ها اغلب برای روتر‌هایی اتفاق می‌افتد که تنها فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز را پخش می‌کنند یا این‌که دستگاهی داشته باشید که فقط سیگنال‌های وایرلس ۲.۴ گیگاهرتز را دریافت ‌می‌کند. چرا؟ به این دلیل که تنها ۱۴ کانال وجود دارد. دو روتر ممکن است در یک کانال باشند و یک فرکانس مشابه منتشر کنند و این خود تداخل ایجاد خواهد کرد.

به همین خاطر است که انتخاب یک کانال مناسب در تنظیمات روترتان اهمیت دارد. روترهای جدید می‌توانند کانال‌ها را به صورت خودکار انتخاب کنند اما برخی مواقع بهتر است خودتان بهترین کانال را پیدا کنید.

به علاوه، ممکن است سایرین بدون این‌که بدانید از شبکه‌ی شما استفاده کنند و این امر سرعت وای‌فای شما را کاهش می‌دهد. تنها کاری که بسیار اهمیت دارد و شما می‌توانید انجام دهید این است که پسورد روترتان ساده و قابل هک کردن نباشد. علاوه بر آن روتر خود را به روز کرده و آن‌ را به طور مرتب چک کنید تا دستگاه‌های مشکوک موجود در شبکه‌ی خود را شناسایی کنید.

۴- اعضای خانواده:

آیا تا به حال یک فایل حجیم را با کامپیوتر خود دانلود کرد‌ه‌اید؟ اگر این چنین بوده شما خودتان موجب کاهش سرعت وای‌فای‌تان شده‌اید. دانلود فایل‌های حجیم و سنگین می‌تواند موجب اختلال در عملکرد وای‌فای شود.

بعضی اوقات این امر اجتناب ناپذیر است (مثلا به روزرسانی سیستم عامل) اما اگر شما در حال انجام کارهایی هستید که زیاد فوری نیستند؛ سعی کنید آن‌ها را موقتا متوقف کنید.

به احتمال زیاد، با این حال کسانی که از شبکه شما استفاده می‌کنند (مثلا دوستان، هم اتاقی‌ها یا اعضای خانواده) و در حال انجام فعالیت‌های سنگین، مثل بازی و اجرای Netflix هستند، پهنای باند وسیعی را به خود اختصاص می‌دهند. در حقیقت، اگر این امر سرعت وای‌فای را کند کرده، می‌توانید ترافیک شبکه خود را از طریق فعال سازی  Quality of Service در تنظیمات روتر خود، اولویت بندی کنید.

نکته دیگر این که: ۶۰٪ بدن انسان، از آب تشکیل شده... و آب می‌تواند سرعت امواج رادیویی را کاهش دهد. قصد من این نیست که بگویم همه کسانی را که در خانه‌ی شما هستند، بیرون کنید، بلکه اطمینان یابید روتر شما در محل تجمع اعضای خانه نیست. این موضوع چندان اهمیت ندارد اما می‌تواند تاثیر گذار باشد.

نتیجه‌گیری:

۱- روتر خود را در قسمت مرکزی خانه و در جایی بلند قرار داده و از سایر اشیاء دور نگه‌ دارید.

۲- دستگاه‌های الکترونیکی دیگر را از روتر دور کنید.

۳- سیستم عامل Router خود را به روز نگه دارید و تنظیمات امنیتی آن را چک کنید.

۴- از دانلود فایل‌های سنگین در طول روز خودداری کنید.

آیا تا به حال شما با عوامل کاهنده سرعت وای‌فای مواجه شده‌اید؟ چگونه آن‌ها را برطرف کرده‌اید؟ آیا چیزی است که ما آن را نادیده گرفته‌ایم؟ اگر این چنین است در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.